Varis

Varis Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Varis, bacaklardaki toplardamarların genişleyerek işlevini kaybetmesi sonucunda meydana gelen ciddi bir damar rahatsızlığıdır. Varis, başka bir deyişle bacak toplardamarlarındaki basınç yüksekliği yani ‘bacaktaki hipertansiyon’ hastalığıdır. Varis ister kılcal damarlarda isterse daha büyük damarlarda olsun her şekilde ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Tedavi şekline ise yapılan doppler tetkiki sonucuna göre karar verilir. Tıpkı bir ağaca benzeyen varisin kök, gövde ve dalları için ayrı ayrı tedavi metodları uygulanmaktadır.

Erkeklere oranla, sıklıkla kadınlarda görülen kırmızı, mavi,mor renkteki varisler özellikle yaz aylarında artan sıcakların etkisiyle daha da genişleyerek damar içinde göllenen kanın artmasına neden olur. İşte bu durumda ağrı ve şikayetlerin önemli oranda artar.

Varis Toplardamar

Varis hastalığı yüzeyel toplar damarların hastalığıdır. Mültiple faktorlerin etkisi altında yüzeyel toplar damarlar dilate olup elastisitelerini kaybederler. Venlerdeki kapakcıklar ise normal fonksiyonlarını kaybedip kan akımı sırasında tamamen kapanmıyorlar ve bunun sonucunda kan ters yönde kalbe doğru değil ayaklara doğru akar.
Derin venöz sistemdeki dolgunluk perforan venler yoluyla yüzeyel venöz sistemi de etkiler ve yüzeyel venöz sistemde genişleme ve dolgunluk ortaya çıkar .

Varis Çeşitleri

  1. Cilt içi kılcal damarlar. Ağ gibi ince kırmızı-mor çizgiler halinde varisler
  2. Cilt altında daha geniş ince küçük damarların varisi
  3. Ana toplar damarda varis

Birinci ve ikinci tip varisler sadece kozmatik sorun oluşturur ve hastaların şikayetleri hafifdir.
Ancak 3.tip varisler ayak ve bacaklarda cilt problemlerinin yanı sıra her iki alt ekstremitede kramp, ağrı, sızı , sıcaklık duygusu, ödem, varis ekzeması, pigmantasyon, varis ülseri, troboflebit, derin ven trombozu ve akciğer embolisi oluşturabilir.

Varis Nedenleri

Cinsiyet: Kadınlarda daha sık görülür. Bazı ülkelerde kadın / erkek oranı 2de 1 dir. Bunun nedeni hormonal özelliklerdir, Doğum kontrol hapı kullananlarda ve gebelerde hormonal nedenlere bağlı varis oranı artış göstermektedir …

Çevre ve ırk: Afrikalılarda kafkasyalılardan daha fazla sayıda ven kapakcığı olduğu saptanmıştır. Ve bu da varis riskini bu ırkda azaltmaktadır

Kalıtımın çok önemli rolü vardır. 3 varisli hastanın ikisinde familial orijin saptanmıştır

Ağırlık ve boy: Brüt ağırlığıyla varis hastalığının ilişkisi mevcuttur. Aşırı şişman olarak sınıflandırılan hastalarda % 20 daha fazla varikoz ven bulunmuştur.

Hamilelik: Varikoz venler için hamilelik bir risk faktör olarak kabul edilmektedir. İlk 3 ayda hormonal etkiler ve son aylarda fetusun ana toplar damarlara oluşturduğu baskı varis hastalığının nedeni olarak kabul edilmiştir

Meslek: Berberler, barmenler, tezgahtarlar, garsonlar, öğretmen, hostes ve hemşireler gibi kas hareketi olmaksızın uzun süre ayakta duran kişilerde varis hastalığına daha sık rastlanılmaktadır.Bu da meslek faktörlerinin önemini vurgular.

Kısıtlayıcı giysi: Jartier gibi kısıtlayıcı giysilerin varikoz venlere sebebiyet vereceği söylenmiştir

Flebit: Toplar damar pıhtılaşması ve trombozu geçiren hastalarda varis oranı artış göstermektedir.

Uzun süre hareketsiz ayakda durmak veya uzun süre hareketsiz oturmak da nedenler arasında yer almaktadır.

Güneş banyosu ve sıcak su ile banyo yapma alışkanlığı da risk faktorleri arasında yer alır.

Varis Belirtileri

Hastalığın milimetrik kılcal damarlar görülmesi ile bacakta yaralar açılması arası aşamaları vardır. Erken evre hastalarda daha çok görüntü ile ilgili sıkıntılar olurken hastalık ilerledikçe bacakta ağrı, şişlik, hassasiyet gibi yakınmalar oluşur. Daha ileri evrelerde ise bacak cilt renginde koyulaşma ve pullanmalar ve hatta bacakta iyileşmeyen yaraların açılması görülebilir.

Varisten Korunma Yolları

  • Uzun süre ayakta kalmayın
  • Uzun süre hareketsiz oturmayın
  • Ayaklarınızı vucudunuzdan biraz yukarıda, tutarak yatın.Bu şekilde ayaklardaki basınc yükünü azaltabilirsiniz
  • Düzenli egzersiz yapın,en iyisi yürümektir.Böylelikle kas pompasını çalıştırmış olursunuz
  • Kilo almayın
  • Elastik (basınç uygulayan) çorap giyin
  • Kasık ve bacağınızı sıkan dar, streç iç çamaşırları ve dar pantolon gibi giysiler giymeyin
  • Yiyeceklerinizdeki tuz miktarını azaltın
  • Bacak egzersizi yapın
  • Uzun uçak yolculuklarında veya konferanslarda her 35-45 dakikada bir kalkıp hareket edin. Uzun otomobil yolculuklarında her 45 dakikada bir kısa süreli yürüyün
  • Sıcaktan uzak durun
  • Oturduğunuzda bacak bacak üstüne atmayın
  • Güneşte uzun süre kalmayın, bacaklarınızda güneş yanığı olmamasına özen gösterin
  • Bacaklarınıza ayaktan ve dış taraftan başlayıp yukarı doğru 15 sn. süreyle hergün 1-2 kez soğuk duş yapın
Varis Tedavi Yöntemleri

Tedavi hastaya ve hastalığın evresine göre yapılmalıdır.

Erken Evre ve Ameliyat Riski Olan Hastalar:

Erken evre hastalıkta ve ameliyat riski olan yaşlı hastalarda sadece varis çorabı kullanılarak hastalığın ilerlemesi önlenebilir. Dizaltı varis çorabı genelde yeterlidir. 1-3 milimetre arası küçük varislerde ve kılcal damarlarda, eğer doppler ultrasonografide kapak yetmezliği yoksa çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Özel ince iğnelerle damarın içine girilip özel maddeler verilerek damarın kapanması sağlanabilir (skleroterapi). Bu yöntem ayrıca elektrokoagülasyon, radyofrekans ve lazer gibi özel aletlerle de yapılabilir. Hastalığın yaygınlığına göre birkaç seans uygulanır. Hasta işlem sonrası yürüyerek evine gidebilir, yatak istirahati gerekmez. 1-3 gün boyunca elastik bandaj ya da varis çorabı giymesi yeterlidir.

İleri Evre Hastalarda:

İleri evre hastalıkta standart ameliyat, köpük skleroterapi, radyofrekans ve lazer ablasyon yöntemleri uygulanabilir. Uygulanacak yöntem hastaya ve hastalığın evresine göre seçilmelidir. Bu yöntemlerin hepsindeki ortak amaç kapak yetmezliği olan yüzeyel toplar damarın çıkarılması veya içinin kapatılması sağlanarak venöz yükün ve göllenmenin engellemesidir. Zaten kapakları çalışmayan bu damarların çıkarılması ya da kapatılmasının vücut için herhangi bir zararı yoktur. Derindeki damarlar aynı vazifeyi görecektir. Bu yöntemlerin hepsinde hastanın bir gece hastanede yatması yeterlidir. 7-10 gün içinde normal yaşama dönülebilir.

Standart ameliyatta kasık çizgisinde 1-2 santimetrelik bir kesi yapılır. Yüzeyel damarın derin sisteme döküldüğü yerdeki dalları bağlanır. Özel bir tel yardımıyla yüzeyel toplar damar diz seviyesine kadar çıkarılır. Genişlemiş olan varisler üzerine de 5-7 milimetrelik küçük kesiler yapılarak bunlar çıkarılır.

Köpük skleroterapisi, radyofrekans ve lazer ablasyon yöntemlerinde diz ya da ayak bileği seviyesinde açık olarak ya da doppler ultrasonografi eşliğinde yüzeyel damarın içine girilir.

– Köpük skleroterapisinde hava ile karıştırılıp köpük haline getirilmiş ilaç damarın içine verilerek damarın kapanması sağlanır.

– Radyofrekans ve lazer ablason tekniklerinde ise özel kateterle yüksek ısı sayesinde damarın kapanması sağlanır.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir