Mainpc.net – Webmaster, Oyunlar, Sağlık, Bilgi Sitesi
Beşinci hastalık, özellikle çocuklarda görülen yaygın bir viral enfeksiyondur. Tokatlanmış yanak sendromu, parvovirüs B19, eritem enfeksiyozum, tokat yanak sendromu ve tokatladı yanak sendromu olarakta adlandırılır. Beşinci hastalık herhangi bir yaştaki insanları da etkileyebilir ama daha çok yaygın olarak 10 yaş altı çocuklarda görülür. Genelde yanaklarda tokat vurulmuş gibi kırmızı ve parlak bir döküntü olarak görülür.
Beşinci hastalık normalde hafif ve kısa süreli atlatılan bir hastalıktır. Yanakta oluşan bu döküntü oldukça dramatik görünebilir fakat 1 ila 3 hafta arasında kendiliğinden temizlenir bu yüzden genellikle herhangi bir tedavi gerektirmez. Ancak tokatlı yanak sendromu bazı insanlar için daha ciddi olabilir. Özellikle hamile kadınlarda görülürse anne karnındaki bebeğe herhangi bir zarar gelmemesi için tıbbi yardım alınmalıdır. Düşük bir ihtimal olmakla beraber bebekte anemi (kanda düşük demir düzeyi) görülebilir. Parvovirus B19 enfeksiyonu doğum kusurlarına neden olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. Beşinci hastalık hapşırma veya öksürme sırasında birçok viral enfeksiyonlar gibi virüslü bir kişiden mukus ile yayılır.
Beşinci Hastalığın Nedeni Nedir?
Beşinci hastalığa erythrovirus, EVB19 veya Parvovirüs B19 neden olur. Bu, kemik iliğinde kırmızı hücrelerini hedef alan tek-şeritli DNA virüsüdür. Solunum damlacıkları yoluyla yayılır ve 7 ile 10 günlük bir kuluçka süresi vardır. Bu kedi ve köpeklerde de görülür fakat hayvanlarda görülen parvovirus farklıdır. Parvovirüs B19, hapşırma, öksürme, öpüşme ya da yakın temas yoluyla soğuk algınlığı ve grip virüsleri gibi yayılır.
Tokatlanmış Yanak Sendromu Ne Kadar Yaygındır?
Tokatlanmış yanak sendromu çok yaygın olduğu düşünülmektedir. Tüm yetişkinlerin % 50 ile 80’nine 19 kez parvovirus virüsünün bulaşmış olduğu ve 19 kez enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Vücudunuz daha fazla enfeksiyona karşı ömür boyu bağışıklık gelişir. Tokatladı yanak sendromu genellikle yaş 3-15 yaş arası çocukları etkiler. Vakaların çoğu kış aylarında veya ilkbaharda gelişir. Erkekler ve kadınlar eşit durumuda etkilenir.
Risk Gurupları
Çocuklarda, yanak sendromu neredeyse tümü tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden iyileşir. Ancak parvovirus B19 enfeksiyonu bazı insanlarda ciddi belirtiler ve komplikasyonlara neden olabilir.
Kan hastalıkları olan kişiler: Virüs alyuvarları parçalayabildiğinden, kansızlığı bulunan kişilerde kansızlık ağırlaşabilir.
Hamile kadınlar: Hamilelik döneminde beşinci hastalığa yakalanan anne adaylarının karnındaki bebekte, kansızlığa yol açabilir. Buna bağlı ölü doğum veya düşüklere rastlanabilir.
Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olan kişiler: AİDS, kanser tedavisi veya organ nakli nedeniyle ilaç kullanan kişilerde de beşinci hastalık nedeniyle kansızlık görülebilir.
Beşinci Hastalık Belirtileri
Belirtiler genellikle 13-18 gün arasında başlar. Semptomlar genellikle üç farklı aşamada görülür. Ayrıca enfekte olan bireylerin %30’unda hiçbir belirti görülmez.
1. Aşama Belirtileri
Birinci aşama genellikle gibi hafif grip benzeri semptomlar ile karakterize edilir:
- Ateş
- Boğaz ağrısı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Yorgunluk
- Ciltte kaşıntı
2. Aşama Belirtileri
Semptomların başlangıcından sonra 3-7 gün arasında iki yanakta parlak ve kırmızı döküntü gelişir.
3. Aşama Belirtileri
Üçüncü aşamada genellikle 1-4 gün döküntü ortaya çıktıktan sonra başlar ve döküntü genellikle göğüs, mide, kol, ve uyluğa yayılacaktır. Döküntü genellikle dantel gibi bir görünüme sahiptir, rahatsızlık ve kaşıntı neden olabilir.
Yetişkinlerde en sık görülen belirtiler ellerde, bileklerde ve dizlerde eklemlerde sertlik ve ağrılar oluşabilir. Ayrıca yetişkinlerde çok nadir olarak nörolojik ve kardiyovasküler sorunlarda görülebilir.
Beşinci Hastalık Tedavisi
Hastalığını herhangi bir aşısı yoktur. Çoğu insan için enfeksiyon tedaviye ihtiyaç duymadan geçer. Bunun yanında şunlarda yapılabilir.
- Parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. (Doktorunuza başvurunuz)
- Antihistaminikler kaşıntılı deri belirtilerini hafifletmek için kullanılabilir. Ayrıca nemlendirici losyonlarda kullanılabilir.
- İyice dinlenme ve bol sıvı tüketimi gerekir.
Beşinci Hastalık Geçiren Çocuğa Nasıl Bakılmalı?
Yatak istirahatı: Çocuğun durumuna göre gerekirse çocuğa yatak istirahatı yaptırılmalı. Çocuk yatmasa bile, döküntüleri bitene kadar okula gönderilmemeli.
Sıvı kaybı önlenmeli: İştah kaybına bağlı olarak, su kaybı olabilir. Su kaybını önlemek için çocuk olabildiğince sıvı ağırlıklı, hafif gıdalarla beslenmeli. Acılı, baharatlı yiyeceklerle, karbonatlı içeceklerden kaçınılmalı. Ağrısı olan çocuklar yemek istemeyeceği için beslenmelerini, ağrı kesici ilaç verdikten sonra yapmak daha kolay olur.
Ateş kontrolü: Mutlaka ateşi kontrol edilmeli. Çocuğun ateşi yükselirse, kilosuna göre bir ateş düşürücü verilmeli.
