Şanzıman Nedir? Görevi Nedir? Şanzıman, motordan, baskı balata (Kavrama) yolu ile aldığı hareketi istenilen tork değerinde, şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.
Şanzımanın Görevi Nedir?
- Döndürme momentini arttırarak aracın kalkışını sağlamak (1.vites).
- Araç dururken motorun çalışır vaziyette kalmasını sağlamak (boş vites).
- Yol ve trafik durumuna göre araca en uygun olan hızı ve torku (momenti) sağlamak.
- Hızlanmanın sağlanması ve geçirilen uygun vites ile yüksek hızlarda dahi ekonomik sürüşün mümkün kılınması.
- Aracı ileri, geri hareket ettirmesi.
Şanzıman çeşitleri:
1. Manuel Şanzıman
2. Klasik Otomatik Şanzıman
3. Tiptronic (sıralı) Şanzıman
4. Otomatikleştirilmiş Manuel Şanzıman
5. Çift Kavramalı Şanzıman
6. Değişken Oranlı Şanzıman
Manuel Şanzıman
Bildiğimiz klasik otomobillerin şanzımanlarıdır. En basit şanzıman türüdür. Bu tür otomobillerde debriyaj dediğimiz pedal’da bulunmaktadır.
Klasik Otomatik Şanzıman
En çok kullanılan şanzımandır. Genellikle 4,5 ve 6 ileri vitesten oluşmaktadır. Güç kayıplarından dolayı artık otomobillerde görememekteyiz.
Tiptronic (sıralı) Şanzıman
Bu şanzıman türünde otomatikleştirilmiş bir debriyaj sistemi bulunmaktadır. Direksiyondan geçiş sistemi bu şanzımanda görülür. Vites geçişleri sıralı gerçekleşmektedir. Otomatik debriyaj sistemi sayesinde güç kayıpları en aza indirilmek istenmiştir.
Otomatikleştirilmiş Manuel Şanzıman
AMT, Easytronic, Dualogic, MCP, I-Shift gibi isimlendiriilen bu şanzımanın manuel şanzımandan farkı 3 adet elektrik motoru içermesidir. Bu elektrik motorlarından bir tanesi vites seçimini, bir tanesi debriyajı, bir tanesi de vites geçişlerini sağlamaktadır. Bu şanzımanın en önemli özelliği yakıt tüketimini düşürmesidir.
Çift Kavramalı Şanzıman
S-Tronic, Dsg, Powershift bu şanzıman türünün değişik isimleridir. Temelde bu şanzıman türünde 2 tür debriyaj bulunur. Birinci debriyaj 1,3,5 ve 7. vitesleri iletirken, ikinci debriyaj 2,4,6. vitesleri iletir. Kısa süreli vites geçişleri vites geçişleri sırasında sarsıntının minimuma indirgendiği bu şanzıman en çok tercih edilen şanzıman türlerinden biridir.
Değişken Oranlı Şanzıman
Speedgear, Cvt, Multitronic bu şanzıman türünün farklı isimlerdeki örneklerinden