Deli Balın Faydaları ve Zararları

Deli balın faydaları, deli bal (Mad honey, Tutar bal, Acı bal) yüksek oranda grayanotoksin içeren Sapindaceae familyası ve Ericaceae familyasının Rhododendron ponticum ve Rhododendron luteum türlerinin nektarının bal arıları tarafından toplanması, dehidre edilip, olgunlaşması sonucu oluşturulan doğal bir üründür.

Deli Bal Karadeniz’in doğu kısımlarına özgü bir baldır. Bu bölgedeki doğada yetişmekte olan ‘Dağ Gülü’ adlı bitkinin nektarıyla üretilmektedir. Çok eskiden bugüne bilinmektedir bu bal çeşidi. Eski zamanlarda kimyasal silah şeklinde de kullanılmaktaydı. Acımsı ve buruk tadı olan Deli balı 1 çay kaşığından fazla kullanmamalıdır.

Deli Bal Faydaları Nelerdir?

• Sinir rahatsızlıklarına, sinir bozukluklarına faydalıdır
• Şeker rahatsızlıkları içinde faydalıdır
• Midedeki be bağırsaklardaki sorunlara da fayda sağlar
• Yüksek tansiyon hastası olan kişilere de faydalıdır

Deli Balın Zararları Nelerdir?

Deli bal doz aşımı yapıldığında baş dönmesine, sersemliğe, sarhoşluk hissine, amele sebep olabileceği gibi Aşırı tüketimi halinde ise tükürük artışı, nabızda düşme, kan basıncında düşmeye sebep olup zehirlenme olabilir, daha da kötüsü ölüme neden olabilir. Zehirlenmenin etkileri balın tüketiminden az sonra ve ya birkaç saat içerisinde görülebilir. Özelliklede yaşlı kimseler ve çocuklar da çok daha tehlike yaratabilir.

Deli Bal Zehirlenmesi Nedir?

Rhododendron türü bitkilerin çiçeklerinden beslenen arılar tarafından oluşturulan balın yenmesiyle meydana gelen bal zehirlenmesine Rhododendron zehirlenmesi, deli bal zehirlenmesi veya grayanotoksin zehirlenmesi adı verilir. Bugüne kadar bildirilen vakaların çoğu Türkiye’den ve hemen tamamı da Karadeniz yöresinden bildirilmiştir. Dünyada ise en çok Nepal, Japonya, Birleşik Devletler, Kanada’nın batısı ve Brezilya’dan olgular bildirilmiştir. Toksin ihtiva eden türler arasında Türkiye’de özellikle Doğu Karadeniz’in dağlık kesiminde, en çok Rhododendron ponticum ve Rhododendron flavum türü bulunur. R. Ponticum mor renkli güzel çiçeklere sahiptir ve halk arasında orman gülü olarak bilinir. Zehirlenmeye, R. Ponticum’da bulunan grayanotoksin adlı birçok formu olan bir toksin neden olur. Bu sendroma yol açan ise grayanotoksin 1 veya diğer adıyla andromedotoksindir. Ülkemizde özellikle Karadeniz Bölgesi’nde üretilmekte olan ve şifalı bal olarak da bilinen bu balda yüksek konsantrasyonda andromedotoksin olduğu bilinmektedir. Özellikle kardiyovasküler etkileri ile önem kazanan bu nadir gıda zehirlenmesi türü, işlem görmemiş ve doğrudan üreticiden alınan balların yenilmesiyle ortaya çıkmaktadır. Klinik bulgular alınan miktarla ilişkili olmakla birlikte hayatı tehdit edici tablolara neden olabilmektedir.