Bebek Kaç Aya Kadar Emzirilmelidir? Doğumdan itibaren bebek her istediğinde emzirilmelidir. İlk aylarda bebek uyandığında genellikle açtır ve emzirilmek ister. İlk haftalarda emzirme aralıkları bir saat, iki saat gibi çok kısa olabilir. Her emzirme sonrası memede yapılan süt miktarı biraz daha artacağından, zamanla beslenme aralıkları uzayacaktır. Gün içinde ya da bebekten bebeğe emzirme sıklığı ve süreleri değişebilmekle birlikte ortalama 2-4 saattir. Ancak beslenme aralıkları için belirli saat aralıkları koymamak gerekir. Bebek her istediğinde emzirilmeli ve memelerin düzenli olarak boşaltılması sağlanmalıdır. Memelerin düzenli boşaltılması, süt yapımı için en iyi uyarandır.
Bebeğin acıktığını ve emmeye hazır olduğunu gösteren belirtiler şunlardır; atiklik, kol ve bacaklarını oynatma, başını döndürme, elini ağzına götürme, el ve parmak emme, memeyi arama, dudak şapırdatma, emme hareketi yapma, hızlı nefes alarak ses çıkarmanın artmasıdır. Bu belirtiler görüldüğünde bebekler hemen emzirilmelidir. Ağlama daha geç acıkma belirtisi olduğu için bebeğin ağlaması beklenmemelidir.
Emzirme süresini sınırlandırma, anne ya da bebeği ilgilendiren tıbbi neden yoksa önerilmez. Emzirmenin süresi sınırlandırılırsa emzirme problemlerine yol açabilir. Anneden bebeğe emme ile süt aktarımı her annede farklı olduğu için emzirme süresi de her anne ve bebek için değişiklik gösterir. Doğumdan sonra ilk günlerde bebeğin çene kasları güçlü olmadığı için daha uzun sürede memeyi boşaltır. Daha sonraki günlerde bebek memeyi daha hızlı boşaltacağından bu süre kısalabilir. Emzirme süresi ortalama 30 dakika veya her bir meme için yaklaşık 10-15 dk olmalıdır. Her anneye bir besleme süresi belirlemek uygun değildir. Annelere emzirmeye ne zaman son vereceğini öğretmek daha iyidir. Bebeğin emme-yutması yavaşlamışsa, memeler yumuşamışsa, bebek rahat görülüyorsa, uykuya daldıysa ve meme başını kendiliğinden bıraktıysa, bebek memeyle oynamaya başlamışsa emzirmeye son verilebilir.
Emzirirken Her İki Meme de Emzirilmeli Midir?
Her emzirmede ilk gelen süt daha az yağ içeren karbonhidrattan zengin olan “önsüt” tür. Bebek emmeyi sürdürdükçe sütün bileşimi değişir, yağ miktarı artar. Önsüt daha suludur ve bebeğin susuzluğunu giderir, sonsüt ise yağdan zengin olduğu için bebeğin doymasını ve kilo almasını sağlar. Yani bebeğin hem önsüte hem de sonsüte ihtiyacı vardır. Bebek memeye doğru yerleştirilip doyana ve memeyi kendisi bırakana kadar memede tutulursa, hem önsütü hem de son sütü almış olur. Bebek daha emmek istiyorsa ikinci memede verilebilir. Eğer bebek bir meme ile beslenmiş ise bir sonraki emzirmede diğer meme verilmelidir. İki meme verilmişse bir sonraki öğüne son verilen taraftan başlanmalıdır. Bir çok bebek tek memeyi 5-10 dakika emmekle doyar ve uyur. Bazı bebekler ise 20-30 dakikadan önce memeyi bırakmazlar. Son beslenmeden sonraki iki saat içinde emzirilen sütün % 75′i tekrar yapılır. Eğer emzirme süresi çok kısa olursa bebek sonsütü alamaz. Yeterince sonsüt alamayan bebekler doymadıkları için sık sık emmek isterler ve huzursuz olabilirler. Bu nedenle bebek yağdan zengin sonsütü alması için memeyi yumuşatıncaya kadar emzirilmelidir. Hep ön sütü alan bebeklerde önsütteki yüksek laktoz içeriği nedeniyle fazla dışkılama, gaz sancısı ve avutulamaz ağlama görülebilir.
Emzirme Sonrası Bebeğin Gazını Çıkarma
Bebek emzirilirken sütle birlikte bir miktar da hava yutabilir. Yuttuğu hava ona tokluk hissi verebilir ve onu rahatsız ederek ihtiyacı olan besini almasını engelleyebilir. Ya da gaz midesine baskı yaparak, bebeğinizin kusmasına sebep olabilir. Bu nedenle anne bebeği emzirdikten hemen sonra yatırmamalı, ilk memeyi emdikten sonra ve her emzirmeden sonra bebeğin gazını çıkarmalıdır.
Bebeğin yuttuğu havayı çıkarmak ve onu rahatlatmak için yöntemler:
- Bebek poposundan tutulup, başı annenin omzunuza gelecek şekilde yaslanır. Bebeğin sırtı yavaşça sıvazlanarak ve ritmik bir şekilde nazikçe vurularak gaz çıkarması sağlanır. Ağzından biraz süt gelme ihtimaline karşı annenin omzuna temiz bir havlu ya da bez konulmalıdır.
- Bebek yüzüstü annenin dizlerine yatırılarak nazikçe sırtı sıvazlanarak bebeğinizin gazını çıkartılabilir. Ağzından biraz süt gelme ihtimaline karşı dizlere temiz bir havlu ya da bez konulmalıdır.
- Bebek oturabildiğinde ise annenin dizine oturtulup, bir el ile göğsünden tutulur, diğer el ile sırtını sıvazlanarak gazı çıkartılabilir.
Emzirme ne kadar sürdürülmelidir?
Emzirme 6. aydan sonra ek gıdalara başlanarak 2 yaşına kadar sürdürülebilir.
Annelerin emzirme sürelerine etki eden faktörler ;
- Doğumdan sonra ilk saat içinde emzirme ve 6 ay sadece anne sütü vermiş olmak
- Doğumdan sonra bebek ve annenin aynı odada olması
- Bebeğin istedikçe emzirilmesi ve emzik kullanılmaması
- Annenin sigara içmemesi ve yakın çevresi tarafından emzirme konusunda desteklenmesi
- Doğum öncesi hazırlık programlarına katılmak ve doğum sonrası işe geç başlamak
Anne sütünün bebeğe yetip yetmediği nasıl anlaşılır?
Anne sütünün yapımı ve salgılanması bebeğin emme sayısı ve emme gücü ile doğru orantılıdır. Bebek anneyi ne kadar sık ve güçlü emerse anne sütü o kadar fazla yapılır. Bu nedenle sağlıklı bir annede anne sütünün yetersiz olması sık rastlanan bir durum değildir. Ancak anneler bebeğin ne kadar emdiğini görmedikleri için, bebeğin hep aç kaldığını düşünebilirler. Bazen de bebeğin gaz sancısı nedeniyle ağlaması yanlışlıkla anne sütünün yetmediği şeklinde algılanabilir. Bu durumda mama başlanması anne sütünün azalmasına hatta ilerleyen zamanlarda kesilmesine neden olabilir. Oysa iyi beslenen sağlıklı bir annenin sütü bebeği için yeterlidir. Anne sütü yeterli olduğunda bebeğin ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmesi bebeğin beslenme ihtiyacını karşılar. Bu dönemde bebeğe su dahi verilmesi gerekmez.
Bebeğin yeterli anne sütü aldığını ve doyduğunu gösteren bulgular şunlardır:
- Bebek huzurludur ve uyuması iyidir (Emme sonrası yaklaşık 2-3 saat uyur).
- Günde beş-altı defa bezini ıslatır. İdrarı genellikle açık sarı renklidir.
- Cildi parlak ve gergindir. Buruşukluk, kuruma görülmez.
- Ayda en az 500 gram kilo almaktadır.
- Doğumdan sonra 15. günde doğum kilosuna ulaşır. (Bebekler doğumdan sonra doğum ağırlığının %10’unu kaybederler).