Boyun Düzleşmesi Nedir?

Normal insan omurgasına röntgende önden bakıldığında düz bir hat çizerken yandan bakıldığında bir takım eğriliklerden oluşur. Boyunda lordoz ismini verdiğimiz çukurlaşma, sırtta kifoz adını verdiğimiz kamburlaşma ve yine belde lordoz (çukurlaşma) mevcuttur.

Boyunda bulunan çukurun(lordozun) görevi başımızı ağrılığını bir amortisör gibi davranarak taşımaktır. Özellikle atlama -sıçrama sırasında başın ağrılığının yapacağı ivmelenme kuvvetini absorbe ederek yükün sırt omurgasına daha az yansımasını sağladığı gibi, içinden geçen sinirlerinde korunmasına yardım etmiş olur. Boyun omugasının eğimi ortalama 43 derecedir. Bu derecenin azalması ile  boyunda “düzleşme” adını verdiğimiz durum ortaya çıkar.

Boyun düzleşmesinin çeşitli nedenleri vardır. Bu nedenler arasında disk hastalığı(boyun fıtığı veya dejenerasyonu) , içinden geçen sinirlerin hastalıkları, trafik kazası, kemik ve eklem hastalıkları neden olabileceği gibi kötü pozisyonda oturarak kitap okumak veya bilgisayar kullanmak  neden olabilir.

Genç hastalarda en sık nedenlerin başında bilgisayar başında uzun süre kötü pozisyonda oturmak ve hafif şiddetteki trafik kazası gelir.  Özellikle trafikte aracınıza arkadan düşük hızda bile çarpılsa başınız ani olarak önce arkaya sonra öne doğru hareket eder (kamçı hareketi). Bu hareket sonrası sık olarak boyun fıtığı oluşabilirken boyun düzleşmesi de meydana gelir.

Boyun Düzleşmesi Neden Oluşur?

• Uzun süreli öne eğili pozisyonda oturarak çalışmak
• Ağır kaldırmak
• Yüksek yastık kullanmak
• Koltuk kanepe kenarına başı yaslayarak uyumak, dinlenmek alışkanlığı

Boyun öne eğik, kötü duruş alışkanlığı, zaman içinde yukarıda anlattığımız olayların gelişmesine ve boyun düzleşmesine neden olur.

Boyun Düzleşmesi Tedavi edilmezse nelere yol açabilir?

Yırtılıp kayan disklerdeki deformasyon ve kabarma giderek artarsa, boyun düzleşmesi sonunda boyun fıtığına neden olabilir. Boyun fonksiyonlarının bozulması, boyun ve omuz kaslarında gerginlik ve ağrı, başağrısı, başdönmesi gibi şikayetlere neden olabilir. Boyun hareketlerinde kısıtlanma, gece ağrı nedeniyle uyanma, sabah boyun ağrısıyla uyanma gibi şikayetler olabilir.

• Kafa öne doğru yer değiştirdiğinde kafanın ağrılığını taşıyan kemiklere ve kaslara aşırı yük biner, Bunun sonucunda kaslarda yorgunluk ve spazma bağlı ağrılar ortaya çıkar.
• Kafa öne doğru yer değiştirdiğinde  omurga uzar ve gerilir,  bu durumda omurganın içinden geçen sinirlerde gerilime neden olur. Vücudumuza giden tüm sinirler boyundan geçer, bu nedenle tüm organlarımız ile ilgili problemlere neden olabilir. Yapılan bilimsel çalışmalarda boyun düzleşmesinin akciğer fonksiyonlarının azalmasına neden olabildiği bildirilmiştir. Bu durum özellikle yaşlı hastalarda sayısız probleme yol açabilir.
•  Boyun düzleşmesi sonucu yıllar içerisinde boyun omurlarında aşırı yüklenme meydana gelerek osteofit adını verdiğimiz kemik çıkıntıların oluşmasına neden olur. Zaman içerisinde bu kemik çıkıntılar sinirlere baskıya yol açabilir.
•  Boyunu düzleşen hastalarda omurga esnekliğini kaybettiği için travmalar sonucu daha fazla zarar ortaya çıkar, boyun eğimi travma sırasında oluşan yükleri emdiği için travmanın etkilerini en aza indirmektedir.

Boyun Düzleşmesi Tedavi Edilebilir mi?

Düzleşmiş boyun kavsini tekrar eski haline döndürmek mümkündür.Belli aralıklarla boyun kavsini yeniden oluşturan egzersiz programı, gerekirse elle yapılan hafif germe ve mobilizasyon teknikleri, boyun yastığı kullanımı ve duruşu düzeltme çabaları 2-3 hafta içinde olumlu sonuçlarını verecektir. Verilen programı yaşam alışkanlığı haline getirmek, boyun fıtığının oluşmasına karşı önemli ölçüde koruma sağlar.

Boyun kavisini tekrar eski haline dönmesi ile hastanın yakınmaları tamamen geçer. Aynı zaman da ileriye dönük boyun fıtığı riskinden de kurtulmuş olur.Eski haline dönen doğal boyun kavisini koruyacak şekilde günlük yaşamı sürdürmeyi öğretmek şarttır.

Boyun kavisini düzeltici egzersiz programı verilmeden, günlük yaşam alışkanlıklarını değiştirmeden yalnızca aletlerle yapılan fiziksel tedavi yeterli değildir.Boyunluk kullanmanın, şiddetli ağrılı 3-4 günlük dönem dışında faydadan çok zararı vardır. Aylarca takılması önerilen boyunluk tedavileri günümüzde terkedilmiştir.

Kronik ağrıya neden  olarak hayat kalitesini düşüren boyun düzleşmesi doğru tanı konulması ve tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Tanı amacı ile önce detaylı muayene ve direk röntgen filmi çekilmesi, gerekir ise MR veya BT gibi ileri tanı araçları kullanılması gerekmektedir.  Tanı konulduktan sonra nedene yönelik tedavi uygulanmalıdır.

Kaynak: Doç. Dr. Özgür Çetik, Dr. Vildan Çerçi