Multipl Skleroz (MS) Nedir?

Multipl Skleroz (MS) Nedir? inflamatuar, kronik bir hastalıktır, merkezi sinir sisteminde birçok (multipl) yerde etkisini gösterip, beyinde ve omurilikte hasarlara (lezyonlara) ve yaralara (skleroz) yol açmaktadır.

Başta ortaya çıkan hastalık belirtileri genelde gerilemektedir- ve inflamasyonların büyük bir çoğunluğu tamamen iyileşmektedir. Tamamen iyileşmeyen bir regresyonda bile çoğu zaman nispeten hafif bozukluklar kalmaktadır bunlar da fazla kısıtlayıcı olmamaktadır. MS mutlaka ağır bir seyir göstermeyebilir.

Hastalığın seyrine bağlı olarak artan, kalıcı fiziksel ve kognitif bozukluklar ortaya çıkabilir. Kognitif bozukluk, düşünme, hatırlama planlama veya karar verme gibi zihinsel yetenekleri etkilemektedir. Sadece birkaç vakada (yüzde beşin altında) bu hastalık birkaç yıl içerisinde ağır bir sakatlığa yol açabilmektedir. Birçok MS hastası tedaviler sayesinde neredeyse normal bir hayat sürdürmektedir.

Multipl Skleroz Karakteristik Özellikleri

Multipl Skleroz (MS) semptomları geçici evrelerde (= ataklar) ortaya çıkmasıyla karakterize edilmektedir. Bu semptomlar çoğu zaman birkaç gün veya haftalar içerisinde gerilemektedir ve tamamen veya kısmen kaybolmaktadır.  Bu sürece remisyon denir.  İki evre arasında olan semptomsuz dönemin süresi (remisyon dönemi) hastadan hastaya değişmektedir ve bazen birkaç hafta ila birkaç yıl sürebilmektedir.  Hastalık belirtileri ortaya çıkmasa bile genelde aktiftir.

Multipl Skleroz (MS) seyri hastadan hastaya çok farklı olabilmektedir. Bu nedenle beklenecek hastalık belirtileri hakkında geçerli bir genel açıklama yapmak mümkün değildir.

Sinir sistemi

Sinir sistemimiz ,bilinçli algılamaya, istemli hareket etmeye ve haberleri işlemeye yaramaktadır. Sinir sistemi, merkezî ve periferik sinir sistemi olarak ikiye bölünmektedir. Merkezi sinir sistemi (MSS) beyin ve omurilikten oluşmaktadır, bu vücudun kumanda merkezini oluşturmaktadır. Periferik sinir sistemin (PNS) yani baş, gövde ve ekstremitelerde bulunan sinirlerin beyine iletilen kas hareketlerini kontrol etmektedir, duyusal bilgileri yorumlamaktadır ve düşünme, hatırlama, planlama ve karar verme yetisiyle ilgili kognitif görevleri üstlenmektedir. Mesela MS hastası insanlar konuşma sırasında birden bağlantıyı kuramazlar ve yeni bir konuya geçerler. Veya doğru kelimeyi bulmakta zorlanırlar, daha doğrusu doğru kelimenin ne olduğunu bilirler fakat söyleyemezler.

Beyin, vücudun çeşitli kaslarına sinirler boyunca elektrik impulsları ile bilgi göndermektedir. Sinir sisteminin doğru işleyişi çeşitli otomatik refleksler kullanılarak test edilmektedir. Eksik veya aşırı refleksler nörolojik bir bozukluğa işaret etmektedir.

Sinirler vücudun çeşitli bölgeleri arasında uyarı taşıyan ve bilişsel işlevlerde de kilit oyuncularıdır.

Miyelin kılıfının rolü

MSS’de bulunan sinirler (Aksonlar), yağ ve proteinden oluşan koruyucu bir yalıtım tabakası tarafından sarılmış durumdadır, bu tabakanın adı miyelin’dir. Bu miyelin kılıfında belli aralıklarla boşluklar mevcuttur, bunlara Ranvier boğumları denir, bu boğumlar hızlı bir sinyal iletimini sağlar. Sinyaller bir boğumdan diğer boğuma geçer ve bu sayede bilgiler yüksek hızla iletilir.