Biyogaz Nedir?

Biyogaz Nedir? Biyogaz, artık organik maddelerin, anaerobik (havasız) fermantasyonu sonucu açığa çıkan, renksiz, kokusuz, havadan hafif, havaya karşı yoğunluk oranı 0,83 ve oktan sayısı 110 olan, parlak mavi bir alevle yanan ve bileşiminin %54-80’i metan (CH4) ve %20-46’ıda karbondioksit (CO2) olan bir gaz karışımıdır. Bu tanımıyla biyogaz doğal gazın üretime alınmış halidir. Doğal gaz da uzun yıllar kayaçlar altında organik maddeden havasız ortamda üretilmiş olan bir biyogazdır.

Biyogaz üretiminin sağlandığı organik maddenin anaerobik fermantasyonu, üç aşamalıdır. Bu üç aşama sırasında üç değişik bakteri grubu art arda organik maddeyi parçalayarak biyogazı açığa çıkartmaktadır. Bu bakteri grupları sırasıyla şunlardır; organik maddeyi su ile parçalayan bakteriler, yağ asitlerini oluşturan bakteriler ve metan bakterileridir. Biyogazın yanma özelliği içindeki metan miktarından kaynaklamaktadır. Biyogazın üretilmesinde öncelikle insan besini olarak kullanılmayan artık organik maddeler kullanılmalıdır. Bu organik maddelerden sığır gübresi, içerisinde metan bakterilerini barındırması nedeniyle de ayrıca önem taşımaktadır. Bunun dışında her türlü organik maddeden biyogaz üretilebilmektedir.

Biyogaz araştırmalarında; fermantasyon tipine, organik maddenin cinsine, fermantasyon sıcaklığına ve organik madde konsantrasyonuna ve cinsine bağlı olarak günlük biyogaz üretimi 1 m3 fermantör hacmi başına; 0.3 m3 ile 1.2 m3 arasında değişmektedir. 36 0C fermantasyon sıcaklığında %9 kuru madde içeren sığır gübresinden, 1 m3 fermantör hacmi başına, ortalama 0,54 m3 biyogazın üretilebileceği kabul edilebilir. Bu değer göz önüne alındığında 25 m3’ lük bir biyogaz tesisinden; Günde: 13,5 m3, Ayda: 405 m3,Yılda: 4860 m3 biyogaz üretilebilecektir. Bu değerler doğal gazın satış değeriyle çarpılarak paraya da dönüştürülebilir.

Biyogaz üretimi ile hem doğal gaza muadil olan bir gaz üretilmekte hem de hayvan gübresi fermantör içinde olgunlaştırılarak biyogaz fermantöründen çıkarılarak tarım topraklarına gübre olarak atılmaktadır. Gübrenin tezek olarak yakılmasının önüne geçilmiş olmaktadır. Bu üretimde en önemli unsur fermantörün kesinlikle hava almaması, 36 oC ‘ye kadar fermantörün ısıtılması, fermantörün karıştırılmasıdır. Antibiyotiklerin ve deterjanların gaz elde edilecek organik maddeye karışmaması gerekmektedir. Bu iki unsur gaz üreten bakterileri öldürmektedir.

Biyogaz Üretiminde Kullanılan Materyaller

Üretim için kullanılan materyaller, hayvansal gübreler, organik atıklar ve endüstriyel atıklar olarak üç başlık altında incelenebilir. Bu bağlamda kullanılan materyaller;

1.Hayvansal Atıklar

• Hayvancılık ile elde edilen atıklar
• Hayvan gübreleri

2.Bitkisel Atıklar

• Bahçe atıkları
• Yemek atıkları

3.Endüstriyel Atıklar

• Zirai atıklar
• Orman endüstrisinden elde edilen atıklar
• Deri ve tekstil endüstrisinden ele edilen atıklar
• Kağıt endüstrisinden elde edilen atıklar
• Gıda endüstrisi atıkları
• Sebze, tahıl, meyve ve yağ endüstrisinden elde edilen atıklar
• Şeker endüstrisi atıkları
• Evsel katı atıklar
• Atıksu arıtma tesisi atıkları

Üretim tarımsal atıklardan yararlanılarak yapılabileceği gibi endüstriyel atıklardan yararlanılarak da yapılabilmektedir. Kentsel atıkların ayrı ayrı toplanılması ve kanalizasyon atıklarının arıtma tesislerinde toplanılmasıyla önemli ölçüde biyogaz üretim imkânı vardır.